عنوان درس: بهشت و نعمتهای آن
موضوع درس: معاد
شاخص:خود شناسی وخداشناسی
مقطع:متوسطه اول
هدف كلي: بيان نعمتهاي بهشتي و راههاي كسب آن
روشهاي انتقال مفاهيم ديني: رمزي، تقسيمي، شعري.
شعر شروع
به نام خداي بزرگ كه پروانه را آفريد
به روي دو تا بال او خط و خال زيبا كشيد[1]
ايجاد انگيزه
امام سجاد –عليه السلام- در دعاي چهلوهفتم صحيفه سجاديه اینگونه دعا میکنند: «پروردگارا! بهشت پر نعمتت را به من هديه بفرما» و حضرت آسيه از خداوند چنين درخواست مينمايد: «رَبِّ ابْنِ لي عِنْدَكَ بَيْتاً فِي الْجَنَّة[2]؛ پروردگارا! پيش خود در بهشت خانهاى برايم بساز»
در مقابل درخواست بهشت، پيامبر اكرم –صلي الله عليه و آله- در دعاي مجير، هشتادوشش مرتبه از خداوند ميخواهند «أَجِرْنَا مِنَ النَّارِ يَا مُجِير[3]؛ اي خداي پناه دهنده من را از آتش جهنم پناه بده» و در دعاي جوشن كبير كه در شبهاي قدر ميخوانيم صد مرتبه ميگوييم «الْغَوْثَ الْغَوْثَ خَلِّصْنَا مِنَ النَّارِ يَا رَب[4]؛ فرياد فرياد خدايا! از آتش جهنم رهايم كن»
به نظر شما بهشت چه نعمتهاي دارد كه امام سجاد –عليه السلام- آن را از خداوند طلب مينمايند و آتش جهنم چقدر سوزان است، كه پيامبر مهربان از خداوند هشتادوشش مرتبه رهايي از آن را ميخواهند[5]؟
متن و محتوا
براي آشنايي بيشتر با بهشت و جهنم به اين كارتها توجه نماييد[6].
لباسهاي ابريشمي و دستبندهايى از طلا
|
خداوند، نيكوكاران را به مهماني بهشت دعوت كرده است و با بهترين نعمتها از آنها پذيرايي ميكند. نعمتهايي كه به فكر هيچ كس نمىرسد. خداوند در سوره قاف آيه سيوپنج ميفرمايد:
«لَهُمْ ما يَشاؤُنَ فيها وَ لَدَيْنا مَزيدٌ؛ هر چه بخواهند در آنجا براى آنها هست، و نزد ما نعمتهاى بيشترى است.»
به نظر شما، بهشتيان چه كارهاي انجام دادهاند كه به ميهماني خداوند دعوت شدهاند؟
اگر ميخواهيم به اين ميهماني دعوت شويم، بايد كارهاي كه خداوند و پيامبران و امامان بيان كردهاند را انجام دهيم، این کارها در رمز «آدرس قران» خلاصه شده است[7].
آ: .........................................
د: ..........................................
ر: ..........................................
س: .......................................
ق: ........................................
ر: ........................................
ا:.........................................
ن: ........................................
|
1.آشنايي با خدا و پيامبر و پيروي از آنان
امام علي –عليه السلام- ميفرمايند: «لَا يَدْخُلُ الْجَنَّةَ إِلَّا مَنْ عَرَفَهُمْ وَ عَرَفُوه[8]؛ به بهشت داخل نميشود، مگر فردى كه پيشوايان دين را بشناسد و آنان نيز او را بشناسند.»خداوند در قرآن ميفرمايد: «مَنْ يُطِعِ اللَّهَ وَ رَسُولَهُ يُدْخِلْهُ جَنَّاتٍ تَجْري مِنْ تَحْتِهَا الْأَنْهارُ خالِدينَ فيها وَ ذلِكَ الْفَوْزُ الْعَظيم[9]؛ هر كس از خدا و پيامبر او اطاعت كند، وى را به باغهايى درآورد كه از زير [درختانِ] آن نهرها روان است. در آن جاودانهاند، و اين همان رستگاري بزرگ است.»اگر کسی خدا و پیامبر را خوب بشناسد از دستورهای آنان پیروی کرده و به راه راست هدایت میشود.
2.درس خواندن
امام محمد باقر- عليه السلام - فرمودند: هيچ بندهاى نيست كه صبح يا شب در جستجوى علم باشد، مگر آنكه داخل در رحمت خداوند است، و فرشتگان به او ميگويند: آفرين بر تو باد اى زائر خدا![10].
3. راستگويي
خداوند در قرآن ميفرمايد: «قالَ اللَّهُ هذا يَوْمُ يَنْفَعُ الصَّادِقينَ صِدْقُهُمْ لَهُمْ جَنَّاتٌ تَجْري مِنْ تَحْتِهَا الْأَنْهارُ خالِدينَ فيها أَبَداً رَضِيَ اللَّهُ عَنْهُمْ وَ رَضُوا عَنْهُ ذلِكَ الْفَوْزُ الْعَظيمُ[11]؛ خدا فرمود: «اين، روزى است كه راستگويان را راستىشان سود بخشد.» براى آنان باغهايى است كه از زير [درختان] آن نهرها روان است. هميشه در آن جاودانند. خدا از آنان خشنود است و آنان [نيز] از او خشنودند. اين است رستگارى بزرگ.»
4. سيركردن گرسنه
ابو حمزه ثمالى از امام سجاد - عليه السلام- روايت كرده است كه فرمود: «كسى كه به مؤمن گرسنهاى غذا دهد خداوند از ميوههاى بهشتى به او مىدهد، و كسى كه مؤمن تشنهاى را سيراب سازد، خداوند او را از آشاميدنيهاى سر به مهر و گواراى بهشتى سيراب خواهد كرد، و كسى كه مؤمنى را بپوشاند، خداوند (اندام) او را با لباسهاى سبز بهشتى خواهد پوشاند[12].»
5.قرآن خواندن
امام صادق - عليه السلام- فرمودند: «بر شما باد به خواندن قرآن زيرا درجات بهشت به شمارهي آيات آن است و روز قيامت به قاري قرآن ميگويند، بخوان و بالا برو و هر آيه كه بخواند يك درجه بالا ميرود[13].»
6. روزه گرفتن
شخصي از امام صادق - عليه السلام- روايت كرده است كه رسول خدا - صلى اللّه عليه و آله - فرمودند:«هر كس يك روز، روزه مستحبى بگيرد، خداوند متعال او را وارد بهشت مىكند[14].
7.احترام به والدين
فرزندي كه هميشه به پدر و مادر خود احترام ميگذارد و سخنان آنان را گوش ميدهد و آنها را از خود راضي نگه دارد، درهاي بهشت به رويش باز ميشود.پيامبر (ص) فرمودند: «هر كس در ابتداي روز، پدر و مادرش، يا يكى از آن دو از او راضى باشند درهاى بهشت به رويش باز مىشود.»
8. نماز خواندن
خداوند در قرآن كريم ميفرمايد: «اگر نماز برپا داريد و زكات بدهيد و به فرستادگانم ايمان بياوريد و ياريشان كنيد و وام نيكويى به خدا بدهيد، قطعاً گناهانتان را از شما مىزدايم، و شما را به باغهايى كه از زير [درختان] آن نهرها روان است در مىآورم[15].»پيامبر (ص) فرمودند: «الصّلاة مفتاح الجنّة؛ نماز كليد بهشت است[16].»
تنوع و رفع خستگي
توشه محشر: نماز[17] کلید کوثر: نماز
عطر گلستان: نماز شوق بهاران: نماز
آیت سبحان: نماز پیام قرآن: نماز
شوکت ایمان: نماز فروغ یزدان: نماز
نیاز انسان: نماز سنجش ایمان: نماز
عترت پاکان: نماز عزت یاران: نماز
رمز شهادت: نماز راز رسالت: نماز
فجر هدایت: نماز فَخر ولایت: نماز
نغمه عرفان: نماز صیقل هر جان: نماز
بارش رحمت: نماز غرفۀ جَنت: نماز
سپاس نعمت: نماز نشان وحدت: نماز
رسم نِجابت: نماز شُکر و رضایت: نماز
روح صداقت: نماز نور امامت: نماز
مَحو ضلالت: نماز مَجد عبادت: نماز
درس شریعت: نماز کسب فضیلت: نماز
من ميتوانم
1. با كمك آيههای زير نقاشي زیبايي از بهشت بكشم.
«پس براى شما به وسيله آن باغهايى از درختان خرما و انگور پديدار كرديم كه در آنها براى شما ميوههاى فراوان است و از آنها مىخوريد.[18].»
زمزمه آسماني
«رَبَّنا وَ أَدْخِلْهُمْ جَنَّاتِ عَدْنٍ الَّتي وَعَدْتَهُمْ وَ مَنْ صَلَحَ مِنْ آبائِهِمْ وَ أَزْواجِهِمْ وَ ذُرِّيَّاتِهِمْ إِنَّكَ أَنْتَ الْعَزيزُ الْحَكيم[19]؛ پروردگارا، آنان را در باغهاى جاويد كه وعدهشان دادهاى، با هر كه از پدران و همسران و فرزندانشان كه به صلاح آمدهاند، داخل كن، زيرا تو خود ارجمند و حكيمى.»
[3]: المصباح للكفعمي (جنة الأمان الواقية)، ص: 268.
[4]: المصباح للكفعمي (جنة الأمان الواقية)، ص: 247 .
[5]: بهتر است مربي جملههاي عربي دعاها را در ابتداي كلاس روي تخته نوشته و بعد سوال را مطرح نمايد.
[6]: مربي با نشان دادن كارت نعمت بهشتي و نغمت جهنمي به مقايسه بهشت و جهنم بپردازد.
[7]: مربي كلمه « آدرس قرآن» را روي تخته نوشته و با روش نمادين هر يك از حروف آن را براي متربيان توضيح دهد.
[8]: نهج البلاغة (للصبحي صالح) ؛ ؛ ص212.
[10]: پاداش نيكيها و كيفر گناهان / ترجمه ثواب الأعمال ؛ ؛ ص342
[12]: پاداش نيكيها و كيفر گناهان / ترجمه ثواب الأعمال ؛ ؛ ص351.
[13]: امالي شيخ صدوق، مجلس 57.
[14]: پاداش نيكيها و كيفر گناهان / ترجمه ثواب الأعمال ؛ ؛ ص148.
[15]: لَئِنْ أَقَمْتُمُ الصَّلاةَ وَ آتَيْتُمُ الزَّكاةَ وَ آمَنْتُمْ بِرُسُلي وَ عَزَّرْتُمُوهُمْ وَ أَقْرَضْتُمُ اللَّهَ قَرْضاً حَسَناً لَأُكَفِّرَنَّ عَنْكُمْ سَيِّئاتِكُمْ وَ لَأُدْخِلَنَّكُمْ جَنَّاتٍ تَجْري مِنْ تَحْتِهَا الْأَنْهارُ . مائده/ 12.
[16]: نهج الفصاحه، ص 485.
[17]: مربی شعر را بخواند و از بچهها بخواهد تا کلمه «نماز» را بعد از هر مصرع تکرار کنند.